Programma

Ondanks de economische voorspoed groeit de armoede in Nederland. Groepen in de samenleving gaan kopje onder aan te grote schulden waardoor de kloof tussen arm en rijk nog groter wordt.
Als je vindt dat iedereen erbij hoort, iedereen ertoe doet en iedereen moet kunnen meedoen, welke veranderingen zijn dan nodig?

• Het creëren van een veilige samenleving: wonen, inkomen en zorg/ondersteuning
• Om een beroep te doen op Eigen Kracht moet er kracht zijn
• Relatiegericht werken: redeneren vanuit inclusie
   

1. Vereenvoudiging beslagvrije voet

• Wetswijziging beslagvrije voet, invoering medio 2018
• Wat gaat er veranderen? Haken en ogen.
• Wordt het wel eenvoudiger? Is het bestaansminimum beter beschermd?

mr. André Moerman, Manager materiële dienstverlening, Het Inter-Lokaal, Nijmegen
Voorzitter, Signaleringscommissie Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR)
Docent Executie en Beslag en eigenaar www.schuldinfo.nl
 
 

2. Licht verstandelijke beperking (LVB) en schuldenproblematiek

In de praktijk blijkt dat schuldhulpverlening slecht aansluit op de behoeften en (on)mogelijkheden van mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Zij vallen hierdoor sneller uit of komen zelfs helemaal niet in aanmerking voor een schuldhulpverleningstraject. Bijvoorbeeld omdat de aanvraag te ingewikkeld is en het mensen niet lukt om zonder hulp de juiste documenten aan te leveren.  Hoe kunt u mensen met een LVB beter ondersteunen of doorverwijzen voor hulp bij problematische schulden?  Onderwerpen van deze workshop:

• Basistheorie LVB: wat is een licht verstandelijke beperking en hoe herken je het?
• Wat is de samenhang tussen schuldenproblematiek en LVB?
• Hoe maak je financiën bespreekbaar met mensen met een licht verstandelijke beperking?
• Communicatie en ondersteuning: wat werkt en vooral, wat werkt niet?

Matthijs Veldt, Programmamanager, MEE NL
 

3. Schouders eronder: kennisontwikkeling, innovatie en professionalisering van de schuldhulpverlening

Bijna één op de vijf huishoudens in Nederland heeft te maken met schulden. Gemeenten, professionals en vrijwilligers zijn allen op zoek naar hoe het tij te keren: welke aanpakken dragen ertoe bij dat schulden voorkomen en opgelost worden? Het landelijk professionaliserings-programma ‘Schouders eronder’ wil voorzien in de behoeften die leven in de dagelijkse schuldhulppraktijk. In deze workshop worden de eerste resultaten van het programma gepresenteerd en krijgt u een inkijkje in de schuldhulpverlening van de nabije toekomst. Een ‘lokale gangmaker’ vertelt over het zoeken en vinden van verbinding in de lokale keten en de wijze waarop organisaties worden uitgedaagd in vernieuwing en ontwikkeling. 

• Aanpakken om in gemeenten schulden te voorkomen en op te lossen
• Succesvolle methoden in de dagelijkse schuldpraktijk
• Vier pijlers naar vernieuwing, vakmanschap en verbinding
• Resultaten en praktijkvoorbeelden van schuldhulpverlening in de nabije toekomst

Christophe Geuskens, Programmamanager ‘Schouders eronder’ 
 
 

4. Verbeterde screening van cliënten schuldhulpverlening en beschermingsbewind: Mesis 3.0

Het screeningsinstrument Mesis© is doorontwikkeld naar een tool die ingezet kan worden om de begeleiding van mensen, die een beroep doen op schuldhulpverlening of beschermingsbewind of om van mensen die in een schuldregeling zitten, beter vorm te geven en meer af te stemmen op hun feitelijke mogelijkheden en behoeften.
Op grond van de output van het nieuwe instrument en het gesprek tussen professional en burger kan sneller en beter worden vastgesteld welke ondersteuning het best past bij de betrokkene. De nieuwe versie van de Mesis-tool kan daarom optimaal afgestemd worden op de burger, diens vraag en het werkproces waarvoor de tool wordt ingezet, of dat nu schuldhulpverlening, beschermingsbewind, budgetbeheer of nazorg na een schuldregeling is.
dr. Roeland van Geuns, Ontwikkelaar Mesis, Bestuurslid Stichting Mesis en Lector Armoede Interventies, Hogeschool van Amsterdam

5. Actualiteiten Wsnp en de toelating tot de Wsnp 

• Monitor Wsnp, 13e meting: de belangrijkste uitkomsten
• Tendensen in de actuele rechtspraak
• Praktische tips om de kans van slagen van een toelatingsverzoek Wsnp te verhogen:
  o    Hoe kan de schuldhulpverlener in het minnelijk traject de schuldenaar voorbereiden op de inspanningsverplichting tijdens de Wsnp?
  o    Lessen uit de jurisprudentie over wat fout gaat en vooral hoe het goed gaat!
  o    Tips voor de praktijk: oa. de goede trouw toets, samenloop faillissementsaanvraag en minnelijk traject, de ex-ondernemer in de Wsnp, eigen woning in de Wsnp

mr. Matthieu Verhoeven, Vice-president, Rechtbank Overijssel
 
 

6. Schouders eronder: kennisontwikkeling, innovatie en professionalisering van de schuldhulpverlening (herhaling van ronde 1)

Bijna één op de vijf huishoudens in Nederland heeft te maken met schulden. Gemeenten, professionals en vrijwilligers zijn allen op zoek naar hoe het tij te keren: welke aanpakken dragen ertoe bij dat schulden voorkomen en opgelost worden? Het landelijk professionaliserings-programma ‘Schouders eronder’ wil voorzien in de behoeften die leven in de dagelijkse schuldhulppraktijk. In deze workshop worden de eerste resultaten van het programma gepresenteerd en krijgt u een inkijkje in de schuldhulpverlening van de nabije toekomst. Een ‘lokale gangmaker’ vertelt over het zoeken en vinden van verbinding in de lokale keten en de wijze waarop organisaties worden uitgedaagd in vernieuwing en ontwikkeling. 

• Aanpakken om in gemeenten schulden te voorkomen en op te lossen
• Succesvolle methoden in de dagelijkse schuldpraktijk
• Vier pijlers naar vernieuwing, vakmanschap en verbinding
• Resultaten en praktijkvoorbeelden van schuldhulpverlening in de nabije toekomst

Christophe Geuskens, Programmamanager ‘Schouders eronder’ 
 

7. Inspiratiesessie “Ongehoord”- Het echte verhaal achter schulden en armoede

Verbaast u zich soms ook over de keuzes van uw klanten? Dienstverleners, of het nu professionals of vrijwilligers zijn, realiseren zich vaak niet wat het voor mensen betekent om in armoede en/of met schulden te leven. Onderzoek geeft steeds meer inzicht in de problematiek rondom schulden en armoede; welke krachtige en soms (on)begrijpelijke overlevingspatronen mensen ontwikkelen door deze factoren. Cruciaal is nieuwe kennis te laten doordringen naar de gesprekken die we voeren; anders luisteren en kijken naar klanten. Het verhaal in deze inspiratiesessie geeft u vast verassende inzichten in uw klant en wellicht in uzelf. Nieuwsgierig? Van harte welkom!
Jan Jacob Hoefnagel, Hoofd Particulieren, Dorcas Aid International
Anna Schotanus, Organisatie-adviseur, trainer AStrainingen en eigenaar SchuldendeBaas.nl

8. Verdieping en actualiteit Participatiewet: algemene en bijzondere bijstand

• Problemen rond de aanvraag van bijstandsuitkeringen
• Bijzondere bijstand
• De kostendelersnorm
• Boeteoplegging
• Terugvordering 

Bart Seegers, Trainer, docent en coach financiële dienstverlening, Learncare

9. Schaarste, schulden en gedrag: van theorie naar nieuwe aanpakken in de praktijk

De theorie van ‘Schaarste’ heeft geleid tot nieuwe praktijkexperimenten in de aanpak van problematische schulden. Op een aantal plekken wordt inmiddels gewerkt met deze nieuwe aanpakken. Nibud deed en doet onderzoek hiernaar. De volgende resultaten en ervaringen worden besproken:

• Herinneren per sms
• Werken met een stappenplan/checklist in het stabiliseringsproces van de cliënt
• Werken met een checklist in de budgetcursus
• Website Zelf je schulden regelen; in kleine stappen naar een aflosplan

Gea Schonewille MSc, Wetenschappelijk medewerker, Nibud
 

10. Actualiteiten Wsnp en de toelating tot de Wsnp (herhaling ronde 1) 

• Monitor Wsnp, 13e meting: de belangrijkste uitkomsten
• Tendensen in de actuele rechtspraak
• Praktische tips om de kans van slagen van een toelatingsverzoek Wsnp te verhogen:
  o    Hoe kan de schuldhulpverlener in het minnelijk traject de schuldenaar voorbereiden op de inspanningsverplichting tijdens de Wsnp?
  o    Lessen uit de jurisprudentie over wat fout gaat en vooral hoe het goed gaat!
  o    Tips voor de praktijk: oa. de goede trouw toets, samenloop faillissementsaanvraag en minnelijk traject, de ex-ondernemer in de Wsnp, eigen woning in de Wsnp

mr. Matthieu Verhoeven, Vice-president, Rechtbank Overijssel
 

11. Vereenvoudiging beslagvrije voet (herhaling ronde 1)

• Wetswijziging beslagvrije voet, invoering medio 2018
• Wat gaat er veranderen? Haken en ogen.
• Wordt het wel eenvoudiger? Is het bestaansminimum beter beschermd?

mr. André Moerman, Manager materiële dienstverlening, Het Inter-Lokaal, Nijmegen
Voorzitter, Signaleringscommissie Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR)
Docent Executie en Beslag en eigenaar www.schuldinfo.nl

12. Stress-sensitieve dienstverlening: Het ontwikkelen van levensvaardigheden

Het dagelijks leven vraagt een set vaardigheden die ons in staat stellen om onder meer onze financiën te managen, werk te vinden en vast te houden en relaties te onderhouden. In perioden van stress veroorzaakt door bijvoorbeeld aanhoudende armoede of schulden staan die vaardigheden onder druk. Door te voorzien in stress-sensitieve dienstverlening (een van de belangrijke pijlers van Mobility Mentoring®) kun je klanten in staat stellen om meer te bereiken. Maar wat is eigenlijk stress-sensitieve dienstverlening? Wat moet u juist wel doen, en wat niet? Onderwerpen van de workshop:

• Wat zijn de cruciale vaardigheden voor een succesvol leven?
• Hoe ondersteun je klanten om die vaardigheden op te bouwen?
• Wat zijn de kenmerken van stress-sensitieve dienstverlening?

dr. Nadja Jungmann, Lector Schulden en Incasso, Hogeschool Utrecht, Adviseur, Social Force & Lector van het Jaar 2017
dr. Tamara Madern, Lector ‘Schuldpreventie en Vroegsignalering’, Hogeschool Utrecht

13. Debat “Het innen van particuliere schulden: de menselijke maat voorbij?”

Veel consumenten worden de dupe van incassobureaus en deurwaarders die niet alleen de wettelijke, maar ook de fatsoensregels aan hun laars lappen. Handel in schuld veroorzaakt grote schade in Nederland. De praktijk van bankbeslag is steeds gangbaarder voor schulden opgelopen bij energiebedrijven, woningcorporaties, webwinkels en sportscholen. En de overheid blijft nog steeds de grootste en vaak ook lastigste schuldeiser. Hoe brengen we de menselijke maat terug in incasso- en beslagtrajecten? Welke initiatieven zijn er voor verbetering (zoals het Initiatiefwetsvoorstel aanpak misstanden incassodienstverlening, beslagverboden op roerende zaken, aanpassing van de Beslagvrije voet) en gaan ze helpen? En anderzijds: wat maakt dat een klant eerder in beweging komt om contact te zoeken met de schuldeiser en te betalen? Hoe vertaalt u de psychologie van de klant naar concrete aanpassingen in het incassoproces? 
Onder leiding van Tom van ’t Hek. Met medewerking van onder andere:
mr. Wilbert van de Donk, Voorzitter, KBvG, Directeur, Janssen en Janssen Gerechtsdeurwaarders
Connie Maathuis, Directeur NVI
mr. Don Ceder, Advocaat, Mede-oprichter Anti-Incasso
Ben van Hoorn, Teamleider Wonen & Procesbeheerder incasso, Woningcorporatie Havensteder, Rotterdam
 

14. Speaking Minds: hoe kunnen we armoede en schulden bij jongeren terugdringen?  

Kinderen die in armoede opgroeien - volgens recente CBS-cijfers ruim 400.000 -  lopen een groter risico om later zelf ook te maken te krijgen met armoede en schulden. Daarom is het niet alleen voor henzelf, maar ook voor de samenleving van belang dat deze kinderen en jongeren snel en goed worden geholpen. Maar wat is “snel” en “goed”? Door in gesprek te gaan, kan de schuldhulpverlening de leefwereld van de jonge schuldenaar leren kennen en beter aansluiting vinden op de behoeften en mogelijkheden van deze groep schuldenaren. De methode ‘Speaking Minds’ geeft jongeren een stem in de schuldhulpverlening. Hoe ziet preventie en schuldhulpverlening eruit als de jongeren betrokken worden? Onderwerpen die aan bod komen tijdens de workshop zijn:

• Hoe betrek je jongeren om de schuldhulpverlening te verbeteren?
• De methode “Speaking Minds”
• Wat geven jongeren aan waardoor ze in de schulden zijn gekomen?
• Waar heeft de hulpverlening jongeren gemist?
• Lessons learned van uitgevoerde trajecten

Karin van Nuland, Trainer, adviseur en specialist Schuldhulpverlening, Stimulansz
Nicolle Cox, Armoederegisseur, Gemeente Kerkrade
Met medewerking van een jongere van het ROC, die haar ervaringen deelt
 

15. Vroegsignalering van schulden: Op zoek naar de verborgen doelgroep

Een belangrijk probleem bij het bestrijden van schuldenproblematiek is dat slechts een beperkt deel van de schuldenaren zich direct meldt bij de hulpverlening, maar een groot deel veel te laat. Bij veel gemeenten staat vroegsignalering nog in de kinderschoenen of blijkt het lastig om tot een structurele aanpak te komen. Tijdens de sessie worden de ervaringen toegelicht uit het project ´Landelijke uitrol vroegsignalering schulden´, dat inmiddels ruim een jaar functioneert en ondersteund wordt door het ministerie van SZW. Onderwerpen die aan bod komen:

• Waar worstelen gemeenten mee bij het in gang zetten van vroegsignalering?
• Voorwaarden voor een succesvolle aanpak
• Privacyaspecten bij vroegsignalering
• Hoe kom je van voordeur naar keukentafel?
• Casus vroegsignalering Gemeente Zwolle

drs. Jacomijn Kuiper, Co-auteur Leidraad Vroegsignalering NVVK en Adviseur Landelijke uitrol vroegsignalering schulden
Regina Koudijs, Accountmanager, Gemeente Zwolle, Afdeling Inkomensondersteuning 

• Digitale ontwikkelingen in de schuldhulpverlening: digitale communicatie met schuldeisers, Financieel Paspoort, AMvB gegevensuitwisseling
• ‘Schouders eronder’: kennisontwikkeling, innovatie en professionalisering schuldhulp
• Actualiteiten schuldhulpverlening